BẮC KINH, 16/10/2023 /PRNewswire/ -- Birol, một hướng dẫn viên du lịch địa phương nói tiếng Trung ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, coi trà đen là một phần không thể thiếu trong thói quen hàng ngày của mình. Thực ra không chỉ có mình Birol như vậy. Trong một gia đình Thổ Nhĩ Kỳ thông thường, việc pha một tách trà đen bằng ấm trà đặc biệt có tên là "çaydanlık" là một khía cạnh quý báu trong cuộc sống hàng ngày.
CGTN: Diffusion of tea and its culture along the Silk Road
Briol cho biết trà đen là thức uống không thể thiếu từ bữa sáng đến bữa tối và là đồ uống truyền thống dùng để đón khách và tổ chức các bữa tiệc.
Ở Thổ Nhĩ Kỳ, trà có lịch sử phong phú kéo dài hơn hai thế kỷ và đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa địa phương, ăn sâu vào cuộc sống hàng ngày của người dân nơi đây. Ngày nay, đất nước này là một trong những nước tiêu thụ trà hàng đầu thế giới.
Tầm quan trọng của đất nước này về lượng tiêu thụ trà càng được nâng cao hơn nữa thông qua việc Thổ Nhĩ Kỳ tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI). Nổi tiếng về mặt lịch sử với truyền thống uống trà lâu đời, đất nước này đã chứng kiến cơ hội mở cửa rộng hơn thông qua BRI, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho tăng cường trao đổi thương mại và giao lưu văn hóa.
Ngoài Thổ Nhĩ Kỳ, kể từ khi Trung Quốc đề xuất BRI vào năm 2013, sáng kiến này đã đóng vai trò quan trọng trong việc huy động các nguồn lực, thắt chắt kết nối giữa các quốc gia và mở ra những triển vọng tăng trưởng tiềm năng.
Trong thập kỷ qua, thương mại và đầu tư đã có sự tăng trưởng ổn định. Theo sách trắng do Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc công bố ngày 10/10, từ năm 2013 đến năm 2022, tổng giá trị xuất nhập khẩu giữa Trung Quốc và các quốc gia BRI khác đạt 19,1 nghìn tỷ USD, duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm là 6,4%.
Tính đến cuối tháng 8 năm 2023, hơn 80 quốc gia và tổ chức quốc tế đã tán thành Sáng kiến của Trung Quốc về việc Thúc đẩy Hợp tác Thương mại Thuận lợi Dọc theo Vành đai và Con đường. Quốc gia này cũng đã ký kết 21 thỏa thuận thương mại tự do với 28 quốc gia và khu vực, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sự hợp tác kinh tế và kết nối thương mại trong khuôn khổ BRI.
Thị trường trà toàn cầu phát triển mạnh
Xuất khẩu trà của Trung Quốc đã đạt mức tăng trưởng ổn định trong năm 2022. Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy nước này đã xuất khẩu tổng cộng 375.300 tấn trà, đánh dấu sự tăng trưởng 1,59% so với năm trước.
Cụ thể, xuất khẩu trà xanh lên tới 313.900 tấn, chiếm 83,6% tổng lượng trà xuất khẩu của Trung Quốc. Song song với đó, xuất khẩu trà đen và trà ô long lần lượt chiếm 8,9% và 5,2%.
Các nước tham gia BRI cũng đã ghi nhận sự bùng nổ trong xuất khẩu trà của họ. Ví dụ, dữ liệu từ Ủy ban Ngành Trà của Hiệp hội Xúc tiến Hợp tác Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc cho thấy rằng vào năm 2022, Kenya đã xuất khẩu 1,4 triệu kg trà đến Trung Quốc.
Là nước sản xuất trà với sản lượng dồi dào, Kenya sản xuất hơn 450 triệu kg trà mỗi năm. Theo Tổng cục trà, ngành sản xuất trà chiếm khoảng 23% tổng thu nhập ngoại hối của Kenya. Ngành này cũng hỗ trợ sinh kế của khoảng 5 triệu người ở Kenya, cả trực tiếp và gián tiếp, tại một quốc gia có dân số 53 triệu người.
Theo Cơ quan Nông nghiệp và Thực phẩm Kenya, năm nay, Kenya dự kiến khối lượng xuất khẩu trà của nước này sẽ tăng hơn nữa do lượng xuất khẩu trà đen và trà đen truyền thống của Kenya sang Trung Quốc ngày càng tăng.
Ngoài trà, các ngành thương mại khác cũng đang phát triển mạnh mẽ giữa hai nước, nhờ vào hệ thống đường sắt tiêu chuẩn Mombasa-Nairobi (SGR) đi vào hoạt động từ năm 2017, một thành quả ban đầu của BRI. Hệ thống đường sắt này đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển liền mạch hàng hóa vận chuyển số lượng lớn nhập khẩu đến nơi cảng nội địa, nâng cao hệ thống logistics và chuỗi cung ứng, đồng thời cung cấp phương tiện vận chuyển hàng hóa số lượng lớn nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Dữ liệu chính thức cho thấy, trong 8 tháng đầu năm 2023, thương mại thực phẩm của Trung Quốc, bao gồm cả trà, với các nước tham gia BRI đạt 553,82 tỷ nhân dân tệ (76,10 tỷ USD), tăng 10,4% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 162% so với năm 2013.
Theo Tổng cục Hải quan, năm 2022, thương mại thực phẩm của Trung Quốc với các nước BRI đạt 786,31 tỷ nhân dân tệ, tăng 135,3% so với năm 2013.
Tính đến tháng 6 năm nay, Trung Quốc đã ký kết hơn 200 thỏa thuận hợp tác BRI với 152 quốc gia và 32 tổ chức quốc tế, mở rộng sự đa dạng và quy mô của thương mại thực phẩm.
Những con đường trà lịch sử thúc đẩy sự truyền bá văn hóa trà
Trong suốt lịch sử, văn hóa trà Trung Quốc đã có mối liên hệ chặt chẽ với các cuộc thám hiểm thương mại dọc theo các tuyến đường lịch sử như con đường Trà Mã cổ đạo. Tuyến đường bắt đầu ở các tỉnh Tứ Xuyên và Vân Nam phía tây nam Trung Quốc, uốn lượn dọc theo chân đồi phía đông của dãy núi Hoành Đoạn, trung tâm sản xuất trà ở Trung Quốc, trước khi kéo dài đến Ấn Độ, nằm ở phía nam dãy Himalaya.
Một tuyến đường lịch sử khác, con đường trà cổ, bắt nguồn từ dãy núi Vũ Di ở phía đông nam Phúc Kiến của Trung Quốc và kéo dài khoảng 13.000 km. Nơi đây có một mạng lưới các tuyến đường thương mại và lữ hành xuyên suốt Trung Quốc để đến châu Âu, đóng một vai trò quan trọng trong việc truyền bá trà Trung Quốc sang các vùng đất nước ngoài.
Theo Huang Baiquan, giáo sư tại Trường Lịch sử và Văn hóa, Đại học Hồ Bắc, con đường trà cổ xưa là tuyến thương mại quan trọng kết hợp vận tải đường thủy và đường bộ để tạo thuận lợi cho việc buôn bán trà, đáp ứng nhu cầu của các cộng đồng dân tộc đa dạng cư trú ở phía tây bắc Trung Quốc, Nga và Châu Âu.
Giáo sư Huang nhấn mạnh rằng tuyến đường thương mại này trải dài qua nhiều vùng khí hậu và cảnh quan khác nhau, đóng vai trò là nền tảng cho sự cùng tồn tại hòa hợp của các hoạt động kinh tế đa dạng và giúp giải quyết nhu cầu sinh kế của người dân dọc theo tuyến đường.
Tuyến đường thương mại lịch sử gắn chặt với tuyến phía bắc của Vành đai Kinh tế Con đường Tơ lụa của Trung Quốc và là một phần quan trọng của BRI. Tuyến đường này đã giúp thúc đẩy sự đa dạng kinh tế và khuyến khích sự trao đổi đa chiều về ý tưởng và kiến thức giữa miền nam và miền bắc Trung Quốc, Nga và châu Âu.
Ông Huang cho biết thêm, trong quá trình trồng và chế biến, vận chuyển, buôn bán và tiêu thụ trà, người dân từ nhiều quốc gia và dân tộc khác nhau dọc theo con đường trà cổ đã tạo dựng và phát huy một nền văn hóa trà đa dạng và phong phú.
